દેશનું સમગ્ર સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્ર ચમક ગુમાવી રહ્યું છે બાયજુના અંત સાથે દેશમાં 67 યુનિકોર્ન બચ્યા
- 10 Apr, 2024
વૈશ્વિક મંદીની અસરો ભારતના અર્થતંત્ર પર પણ દેખાવ લાગી છે. જેમાં દેશના ઉદ્યોગ જગત પર તેની અસર વ્યાપક પ્રમાણમાં વર્તાઇ રહી હોય એવું લાગી રહ્યું છે, સમગ્ર વિશ્વમાં વધી રહેલી મંદી માટે અનેક પરિબળો જવાબદાર હોઇ શકે છે, પરંતુ નિષ્ણાતોના મત મુજબ વિશ્વમાં હાલ ચાલી રહેલું રશિયા-યુક્રેન યુદ્ધ તેમજ ઈરાન-હમાસ યુદ્ધે અનેક દેશોના અર્થતંત્રને હચમચાવી દીધું છે. જેના વૈશ્વિક પરિણામો હવે નજરે પડી રહ્યા છે.
દેશમાં એક સમયે ધમધમતા સ્ટાર્ટઅપ્સ હવે ઠંડા પડી ગયા છે. તેનું એક ઉદાહરણ તાજેતરમાંજ પ્રકાશમાં આવી રહ્યું છે. BYJU'S એ એક સમયે ભારતના સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્રનો સૌથી તેજસ્વી તારો હતો, પરંતુ હવે એવું લાગે છે કે માત્ર BYJU'S જ નહીં પરંતુ દેશનું સમગ્ર સ્ટાર્ટઅપ ક્ષેત્ર તેની ચમક ગુમાવી રહ્યું છે. ભારતમાં એક પછી એક ઘણી સ્ટાર્ટઅપ કંપનીઓ બંધ થઈ રહી છે. તેની પાછળ ઘણા કારણો છે જેમ કે મૂડીનો અભાવ, સ્થાપકો અને રોકાણકારો વચ્ચે તણાવ, છટણી વગેરે. તેથી જ હવે દેશમાં માત્ર 67 યુનિકોર્ન બચ્યા છે, જેમની સંખ્યા એક સમયે 100 થી વધુ હતી.
એક અબજ ડોલરથી વધુ મૂલ્યાંકન ધરાવતી કંપનીઓને 'યુનિકોર્ન' કહેવામાં આવે છે. હુરુન, એક સંસ્થા જે વિશ્વના સૌથી ધનિક લોકોની યાદી તૈયાર કરે છે, તે વૈશ્વિક યુનિકોર્ન ઇન્ડેક્સ 2024 પણ પ્રકાશિત કરે છે. આ મુજબ, 2023માં ભારતમાં માત્ર 67 યુનિકોર્ન બનાવવામાં આવશે, જે ગયા વર્ષની સરખામણીમાં 68 ઓછા છે. જોકે, રાહતની વાત એ છે કે ભારત હજુ પણ અમેરિકા અને ચીન પછી ત્રીજા નંબરનું સૌથી મોટું સ્ટાર્ટઅપ ઇકોસિસ્ટમ હબ છે.
ભારતની સૌથી મોટી સ્ટાર્ટઅપ કંપની Byju's આ સમયે માત્ર રોકડની તંગીનો સામનો કરી રહી નથી. હકીકતમાં, તેના સ્થાપકો અને રોકાણકારો વચ્ચે લાંબા સમયથી તણાવ ચાલી રહ્યો છે. તે જ સમયે, તેના ટ્યુશન કેન્દ્રો અને પ્રાદેશિક કચેરીઓ પણ એક પછી એક બંધ કરવામાં આવી રહી છે. છટણી પણ અમર્યાદિત કરવામાં આવી છે અને કંપનીના સ્થાપક બાયજુ રવિેન્દ્રનની નેટવર્થ લગભગ શૂન્ય પર આવી ગઈ છે.
એડટેક કંપની બાયજુએ હવે તેનો યુનિકોર્નનો દરજ્જો ગુમાવ્યો છે. એક વર્ષ પહેલા બાયજુનું વેલ્યુએશન 22 બિલિયન ડોલરથી વધુ હતું, પરંતુ હવે તેનું વેલ્યુએશન એટલું ઘટી ગયું છે કે હવે તે એક બિલિયન ડોલરથી પણ ઓછું છે. હુરુનના અહેવાલમાં જણાવાયું છે કે બાયજુના મૂલ્યાંકનમાં આ મોટા ઘટાડાથી તે વિશ્વના કોઈપણ સ્ટાર્ટઅપની સરખામણીમાં સૌથી મોટા ઘટાડા સાથે કંપની બની ગઈ છે.
બાયજુ વિશે ટિપ્પણી કરતા, હુરુન રિપોર્ટના અધ્યક્ષ અને મુખ્ય સંશોધક રુપર્ટ હૂગેવર્ફે જણાવ્યું હતું કે કેટલાક સ્ટાર્ટઅપ્સ વાસ્તવમાં નિષ્ફળ જાય છે. આ સમય દરમિયાન તેઓ પણ મોટા પાયે મીડિયાનું ધ્યાન આકર્ષિત કરે છે. જોકે આવી કંપનીઓ અર્થતંત્ર માટે મહત્વપૂર્ણ છે.
હુરુનના રિપોર્ટ અનુસાર, ફૂડ ડિલિવરી કંપની સ્વિગી અને ફૅન્ટેસી ગેમિંગ ફર્મ ડ્રીમ11 ભારતના સૌથી મૂલ્યવાન યુનિકોર્ન છે. તેમની કિંમત દરેક આઠ અબજ ડોલર છે. આ પછી રેઝરપે આવે છે જેની કિંમત 7.5 અબજ ડોલર છે. વૈશ્વિક સ્તરે, સ્વિગી 83મા સ્થાને છે જ્યારે રેઝરપે 94મા સ્થાને છે.
હુરુન ઈન્ડિયાના મુખ્ય સંશોધક અનસ રહેમાન જુનૈદે જણાવ્યું હતું કે 1,453 યુનિકોર્નની યાદીમાં ભારતીય કંપનીઓની સંખ્યામાં એકંદરે ઘટાડો શેરબજારમાં સારો ફાયદો હોવા છતાં સ્ટાર્ટઅપ સેગમેન્ટમાં રોકાણનો અભાવ દર્શાવે છે. ભારતીય સહ-સ્થાપકોમાં વિદેશમાં કંપની શરૂ કરવાનો ટ્રેન્ડ વધ્યો છે. ભારતીય સ્થાપકોએ દેશની બહાર 109 યુનિકોર્ન શરૂ કર્યા, જ્યારે દેશની અંદર તેમની સંખ્યા 67 હતી.
ગુજરાત વંદનના whatsapp ચેનલમાં જોડાવા આ લિંક પર ક્લિક કરોઃ
https://shorturl.at/hjzN0
ગુજરાત વંદનના whatsapp ગ્રુપમાં જોડાવા આ લિંક પર ક્લિક કરોઃ
.webp)
.webp)
.webp)
.webp)
.webp)
.webp)